ریاضیات قومی اسلامی - ایرانی

ریاضیات قومی اسلامی - ایرانی

تنها هسته فکری در ارتقاء و انتشار ریاضیات قومی اسلامی-ایرانی: ریاضیاتی مردمی، کاربردی، جذاب، ملموس و ...
ریاضیات قومی اسلامی - ایرانی

ریاضیات قومی اسلامی - ایرانی

تنها هسته فکری در ارتقاء و انتشار ریاضیات قومی اسلامی-ایرانی: ریاضیاتی مردمی، کاربردی، جذاب، ملموس و ...

جهت یابی دقیق قبله با خورشید

امروز ساعت 13:57 خورشید دقیقا بالای سر مکه قرار دارد و همه مردم از تمامی نقاط جهان از روی سایه شاخص های عمودی میتوانند با دقت بسیار زیاد جهت قبله را تعیین کنند. ایام 25 تیر و 7 خرداد به عنوان روزی برای بررسی و افزایش دقت در قبله نزد همگان ایامی آشناست.

اما سوال این است آیا در روزهای دیگر این کار امکان پذیر نیست؟ مگر در هر روز نباید خورشید وقتی از شرق به غرب می رود یکبار از جهت قبله عبور کند؟ جواب مثبت است. جداولی موجود است که برای هر شهر تعیین  میکند که در هر روز خورشید در چه ساعتی در راستای قبله قرار خواهد گرفت. نمودار زیر نشان میدهد که این ساعات برای شهرهای مختلف متفاوت است اما همه این اعداد در یک روز (امروز) در ساعت 13:57 با هم تلاقی دارند.

این نمودار برای کل سال در مشهد ترسیم شده است.

نمودارهای شهرهای دیگر مشابه آن هستند. برای شهرهای شمال غربی کشور نمودار کم نوسان تر است اما برای شهرهای جنوب شرق کشور این نمودار نوسان بیشتری خواهد داشت.

فرمول ماهیانه برای ماه تیر برای بدست آوردن روز هفته

دو عدد روز هفته و عدد روز تیرماه امسال با هم به پیمانه 7 مساوی هستند. بنابراین برای تبدیل عدد تیر به روز هفته کافیه اونو به 7 تقسیم کنید تا «باقیمانده» آن روز هفته را برای شما مشخص کند.

مثال 1: برای فردا 15 تیر بر 7 را تقسیم میکنیم. باقیمانده 1 و جواب 1 شنبه است.

مثال 2: برای 25 تیر این عدد را بر 7 تقسیم می کنیم. باقیمانده 4 می شود یعنی 25 تیر 4 شنبه است.

مثال 3: برای 28 تیر 28 بر 7 بخش پذیر و باقیمانده 0 و جواب شنبه است.

نکته 1: برای عدد های کمتر از 7 خود عدد را باقیمانده در نظر بگیرید.(زیرا خارج قسمت صفر می شود)

نکته 2: اگر باقیمانده 6 شود یعنی آن روز جمعه و اگر 0 شود یعنی شنبه است.

در ماه رمضان دقت در اوقات شرعی را جدی بگیرید

متاسفانه صدا و سیما در لحظات ملکوتی سحر از عبارات «30 ثانیه مانده به اذان صبح» و «12 ثانیه مانده به اذان صبح» استفاده میکند. درحالی که ملاک آنها جداولی(که از سایت مرکز تقویم دانشگاه تهران اخذ می شود) است که مقادیر اذان را با دقت یک دقیقه گرد کرده است! یعنی مثلا وقتی در جایی برای مشهد نوشته باشند: اذان صبح  3:28 شاید مقدار دقیق آن 3:27:39 باشد! بنابراین از این نظر شما باید حداقل 30 ثانیه احتیاط کنید. این از نکته اول!

نکته دوم اینکه برای کلان شهرها اوقات شرعی در مناطق مختلف حدود 0.5 تا 1 دقیقه با هم متفاوت است. ملاک اندازه گیری اوقات شرعی برای مشهد جایی نزدیک حرم مطهر است.

حرکت اذان صبح در تابستان و ماه رمضان بصورت خطوط قرمز در شکل زیر است: (خطوط آبی برای انقلاب زمستانی یعنی ابتدای دی است و خطوط سیاه برای اعتدالین یعنی ابتدای فروردین و ابتدای مهر ماه است)

این تصویر به خوبی نشان می دهند که مناطق شرقی و شمالی و مخصوصا شمال شرقی مشهد باید برای اذن صبح احتیاط لازم را بکنند(فاصله بین خط کم رنگ و پر رنگ نیم دقیقه است)


حرکت اذان مغرب در تابستان و ماه رمضان نیز بصورت خطوط قرمز در شکل زیر آمده است: (خطوط آبی برای زمستان و خطوط سیاه برای ابتدای بهار و ابتدای پاییز است)

در این عکس هم مشخص است که مناطق غربی و شمالی و مخصوصا شمال غربی برای اذان مغرب باید احتیاط 1 و یا حتی 1.5 دقیقه ای را داشته باشند.(فاصله بین هر دو خط کم رنگ و هر دو خط پر رنگ 1 دقیقه است و فاصله بین هر خط کم رنگ و خط پر رنگ کنار آن 0.5 دقیقه است) نکته آخر اینکه نماز صبحتان را بر اساس برخی مراجع چند دقیقه بعد از اذان صبح بخوانید.

شهرهای دیگر می توانند شبیه همین خطوط را برای شهر خود ترسیم کنند! کافیست توجه کنند به این که «فاصله افقی» بین خطوط 20 تا 25 کیلومتر است(برای شهر های شمالی ایران 20 کیلومتر و برای شهرهای جنوبی 25 کیلومتر است)


کسانی که مایل هستد برای تهران این عکس ها آماده شود حتما نظر بگذارند تا حداکثر 24 ساعت دیگر آماده شود.